Heb jij een dominante hond? Geweldig!

́Baasje zijn van een dominante hond is superfijn!́’, vertelt Huisdierenschool hondenexpert Arvid van Putten. Waarom? Zou je denken. De term ‘dominant’ wordt nog vaak verkeerd begrepen. ́Onze Duitse herder Rex is nogal een dominante hond: hij blaft, plast in huis en valt uit naar andere honden.’ Zo’n voorbeeld geeft niet per se een positief beeld van dominant gedrag. Maar er zijn veel situaties waarin dominant gedrag juist wél heel goed is. In de cursus ´Begrijp je blaffende hond´ en ´Hondentaal´ leer je meer over het herkennen en omgaan met verschillende soorten´dominant´ hondengedrag. We gaan nu eerst verder in op de vraag: wat is dominantie eigenlijk?

Mijn hond gromt: dominantie, onzekerheid of aangeleerd gedrag?

´Gedrag dat we vaak bestempelen als dominantie is grommen of aanvallen. Maar hier zit vaak onzekerheid achter of het wordt veroorzaakt door angst of pijn´, vertelt Arvid. Soms is het grommen ook aangeleerd. Als een hond zijn lekkere plekje op de bank wil houden en heeft geleerd dat hij mag blijven liggen als hij even gromt, dan zul je zien dat ‘ie dit grommen vaker gaat inzetten als je hem er vanaf wilt sturen.´

´Hetzelfde geldt voor grommen naar kinderen. Kinderen zijn vaak druk en wat onvoorspelbaar. Een hond houdt ze vaak liever uit de buurt en leert soms dat grommen (of zelfs bijten) daarbij helpt. Vaak heeft hij daarvoor al andere signalen gegeven: langs de lippen likken of gapen. Als die signalen niet gezien worden, gaat de hond over op de volgende stap. Dit heeft dus niks met een dominante hond te maken. Het is een kwestie van zijn hondentaal begrijpen.´

´Ook het grommen als je zijn voerbak of botje afpakt is heel natuurlijk. Honden zullen van nature elkaars voer namelijk erg respecteren. Grommen bij afpakken is dus eigenlijk best normaal. Het gedrag kan erger worden bij een hond die vaker voor zijn voedsel heeft moeten vechten: bijvoorbeeld bij een buitenlandse hond. Ook hier heeft gegrom vaak succes gehad, dus zal het dier dit gedrag herhalen.´

Is agressie dominantie?

Het LICG is een onafhankelijke organisatie die betrouwbare informatie geeft over het houden van huisdieren. Altijd op basis van wetenschappelijke publicaties en bronnen, aangevuld door informatie van experts op het gebied van dierenwelzijn. In het artikel ´dominantie en rangorde´ vertellen zij meer over dominantie: ´Vaak wordt agressie gezien als gedrag van een dominante hond. Toch lijkt agressie meer gelinkt aan de motivatie van een dier om een bepaalde zaak in zijn bezit te krijgen. Bij weinig eten zal een hond bijvoorbeeld verder gaan om toch iets te pakken te krijgen en te kiezen voor agressief gedrag. ‘Rangorde of macht spelen heeft dan dus niets te maken met de agressie die de hond laat zien.’

´Daar speelt een ander mechanisme een rol: erkennen van status. Een “hoger geplaatste hond” geeft signalen af naar de “lagere” hond. Dit noemen we formele dominantie. Dat doet hij bijvoorbeeld door over zijn snuit te bijten. Andersom kan een lager geplaatste hond op zijn rug gaan liggen met een lage staart. Zo wordt de machtsverhouding duidelijk gemaakt. Dat heeft weinig te maken met agressie. Natuurlijk kunnen er wel rasverschillen en karakterverschillen meespelen..

Arvid bevestigt dit: ´Een hond zal dominant gedrag vertonen om iets duidelijk te maken, daarbij kan je denken aan boven een andere hond gaan staan of een poot op de schouder te leggen van een andere hond. Dit gedrag heeft vaak een specifiek doel, een oude hond zou dit kunnen doen bij een pup die te druk is.’’ 

Dominantie tussen hond en mens

Natuurlijk is er tussen baas en dier ook een bepaalde rangorde. Hier zegt de LICG het volgende over:  ́Tussen mensen onderling zijn er statussignalen; bewust hoger gaan zitten of juist omlaag kijken. Vermoedelijk kunnen honden deze signalen ook interpreteren. Het is dus belangrijk om een hond tijdens het opvoeden te leren dat het baasje een hogere status heeft. Dat kan door duidelijk en consequent te zijn, leiding te nemen, regels te stellen en die rustig en beslist te handhaven. Een baasje is hierdoor een goede leider en te vertrouwen. Agressie van het baasje naar de hond is ook hier niet effectief als status signaal. Het zorgt juist voor stress en angst bij honden. ́

Conclusie: dominant gedrag is goed

Gedrag waarbij je hond de leiding probeert (over) te nemen, is dominant gedrag en heel normaal. Maar al het gedrag dat wij verder als dominant bestempelen, zoals een hond die gromt, blaft of bijt, heeft niet als doel om de baas te willen zijn. Dit is vaak probleemgedrag uit onzekerheid of gevoel van onmacht.  De hond heeft gewoon niet geleerd hoe hij zichzelf moet gedragen in bepaalde situaties.

`Dominante honden zijn eigenlijk geweldig, want vaak zijn dit de meest stabiele, zelfverzekerde en rustige honden die er zijn’, zegt Arvid. ‘De hond kan met zijn lichaamstaal duidelijk maken aan een andere hond of mens wat hij van een situatie vindt, maar vecht niet. Het meeste gedrag dat wij als dominant zien, is dus eigenlijk eerder aangeleerd gedrag, angst, onzekerheid of pijn. Zoek daarom goed uit waarom jouw hond dit (probleem)gedrag vertoont. 

Wil je hier meer over leren? Bekijk onze online cursussen over Hondentaal of Begrijp je blaffende hond